30 Ιαν 2008

Το διαφημίζειν εστί φίλον σαφήν (??)

Με αφορμή το editorial ενός πρόσφατου Marketing week με τίτλο: "Η ενοχλητική Διαφήμιση" ξεκίνησε αυθόρμητα ένας διάλογος χθες με θέμα... τη διαφήμιση φυσικά.

"Δεν μπορώ αυτές τις διαφημίσεις. Όποτε διακόπτουν το πρόγραμμα για αυτές τις σβήνω! Αλλάζω κανάλι, κάνω zapping... και ξέρω ότι σε 10 λεπτά περίπου μπορώ να συνεχίσω να βλέπω την εκπομπή μου... "

(συνέχισε ο συνομιλητής μου) "Μακάρι να υπήρχε ένας τρόπος να βγάζει τις διαφημίσεις τελείως από την οθόνη"

Η γιαγιά μου έλεγε ότι "ό,τι χρειάζεται διαφήμιση σημαίνει ότι είναι περιττό" και κατά τα φαινόμενα ο συνομιλητής μου ασπάζεται αυτήν την άποψη 100%. Επίσης, πρόκειται για έναν άνθρωπο με ευαίσθητες χορδές όσον αφορά στην αισθητική του και "το χαζοκούτι" δεν είχε καμία θέση στο σπίτι του μέχρι πριν από μία δεκαετία περίπου (!). Φανταστείτε το πολιτισμικό σοκ αυτού του ανθρώπου που μέχρι εκείνη τη στιγμή η διασκέδασή του ήταν το διάβασμα...

"Αφού το θέμα είναι αισθητικό" απάντησα ότι μπορεί και ο ίδιος να ευθύνεται (όχι εξ ολοκλήρου φυσικά) για την κακή αισθητική της διαφήμισης στην Ελλάδα...

Πως γίνεται αυτό; Μα, είναι απλό αγαπητοί μου! Αφού το κοινό επιβάλλει τις κατευθύνσεις της αισθητικής των διαφημίσεων οι marketers και οι διαφημιστές είναι υποχρεωμένοι να σκέφτονται σύμφωνα με αυτές. Δε λέω ότι όλοι αυτοί είναι ένα μάτσο άβουλα όντα, σαφώς πρόκειται για ένα σύνολο ανθρώπων με σημαντικές γνώσεις (συνήθως) στο αντικείμενο τους και άποψη γι' αυτό αλλά τελικά ποιος είναι ο στόχος τους και με τι κόστος;

Φυσικά, υπάρχει και ο αντίλογος σε αυτόν τον ισχυρισμό. Εννοείται ότι υπάρχει και η ομάδα των ανθρώπων που υποστηρίζει πως οι (μοχθηροί και κακοί, με μορφή σκουληκιού) marketers και διαφημιστές επιβάλλουν στον άμοιρο κοσμάκη την τρισάθλια αισθητική τους και επιπλέον τους παρασύρουν στον υπερκαταναλωτισμό, στην συναισθηματική εξάρτηση και τελικά-στην πραγματικότητα-στην αύξηση του συναισθηματικού κενού.

Τελικά το αυγό έκανε την κότα ή η κότα το αβγό; Το κλασσικό ερώτημα που βασανίζει το σκεπτόμενο κόσμο σήμερα.

Η κοινή αλήθεια είναι ότι η τηλεόραση είναι το "glou of society" όπως θα έλεγε και ο Μαρξ (μόνο που αυτός το είπε για τη θρησκεία, δεν έχει κι άδικο...) και κάθε society αποτελείται από διάφορα στρώματα (τις λεγόμενες κάστες στην Ινδία, για αυτούς που ενδιαφέρονται να εμπλουτίσουν τις εγκυκλοπαιδικές τους γνώσεις).

Κάθε διαφήμιση, διαφημιστική καμπάνια και κάθε τηλεοπτικό σποτ απευθύνεται στο δικό της κοινό άρα δεν είναι δυνατόν όλες οι διαφημίσεις να "αρέσουν" σε όλους εξίσου. Επίσης, κάθε τηλεοπτική ζώνη (οι οποίες φαντάζομαι έχουν οριστεί κατόπιν έρευνας προτιμήσεων του καταναλωτή) αποτελείται από διάφορα κοινά, διαφόρων ηλικιών και κοινωνικών στρωμάτων οπότε και οι διαφημίσεις που προβάλλονται αντιστοιχούν σε αυτούς τους ανθρώπους. Επομένως ανά 10λεπτο (ας πούμε) προβολής διαφημιστικών σποτ και μηνυμάτων τα προϊόντα και οι αισθητικές διαφέρουν κατά πολύ. Τα αποτελέσματα; Το βραχυπρόθεσμο αποτέλεσμα είναι να βομβαρδιζόμαστε από ποικίλα μηνύματα, με διαφορετικό ύφος και τόνο μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Όσο για τα μακροπρόθεσμα, αυτά είναι τελείως υποκειμενικά θεωρώ και δεν θα έχουμε ποτέ ξεκάθαρη απάντηση. Όλα είναι τόσο σύνθετα σήμερα...

Ο κοινός στόχος των marketers και των διαφημιστών είναι να παράγουν διαφημίσεις βασικά...και με οποιοδήποτε κόστος. Δεν είναι αυτοί που θα ασκήσουν κριτική σε κοινωνικά φαινόμενα, δεν είναι κοινωνιολόγοι ή ιστορικοί π. χ., αυτοί θέτουν τις βάσεις ώστε να υπάρχει έδαφος για κριτική αργότερα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η αισθητική μας πλήττεται μεγάλο πλήγμα καθημερινά...και ότι αυτοί οι άνθρωποι προστίθενται στην κάποτε μικρή λίστα των ομάδων ενός πληθυσμού που κρατούν τα νήματα σε μία κοινωνία.

Ο συνομιλητής μου είναι πλέον μεγάλος σε ηλικία για να μπορέσει να keep up με τους ρυθμούς μου/ μας και εκείνος "ο τρόπος για να βγαίνουν οι διαφημίσεις από την οθόνη" μπορεί απλά να αντικατασταθεί με έναν κανόνα που θα υπαγορεύει την διατήρηση της κοινής αισθητικής ανά 10λεπτο (ας πούμε) διαφημιστικού break.


Τι λέτε;



Υ. Γ. Όχι. Σαφέστατα οι διαφημίσεις δεν είναι φίλοι μας, οι διαφημιστές όμως..

2 σχόλια:

neutrino είπε...

well, welcome to bloggerland, dear mpoudrologists!! an kai eimai makria apo ton diafimistiko klado, hm, in a sense vriskomai kai konta.. kai mou kinoun poly to endiaferon ayta pou lete (i looove your sense of humour btw). Keep it up people! :)))

Αρης Δαβαράκης είπε...

Να με συγχωρούνε όλοι αυτοί oι αυστηρά κρίνοντες την διαφίμηση, αλλά δεν είναι αυτή που γκρέμισε κάθε έννοια αισθητικής στην Ελλάδα τα τελευταία τριάντα χρόνια. Ισα-ίσα που πολλές διαφιμήσεις αναβαθμίζουν την αισθητική μας και μας επαναφέρουν και στην "πραγματική πραγματικότητα" αν ύπάρχει τέτοιος όρος. Πολλές μάλιστα είναι μικρά έργα τέχνης , Ελληνικά η ξένα, προβάλλονται πάντως στα δικά μας κανάλια και χαίρεσαι να τίς βλέπεις. Οι ανησυχούντες για την πτώση του αισθητικού μας επιπέδου να πάνε ν’ αναζητήσουνε τούς λόγους στα τάχα μου lifestyle λαικοπεριοδικά, στούς μπουζουκόβιους και τα ινδάλματά τους που τα ρένουν με λουλούδια απ’ τα νεκροταφεία και μουκάλια 25 years old malt (ούτε κάν σαμπάνιες CAIR-RHODOS όπως επι παλαιότέρου). Η αισθητική μας απειλείται απο τα άθλια Ελληνικά που μιλούν οι σε μεγάλο ποσοστό αμόρφωτοι πολιτικοί μας, απο τις γλυκύτατες κατα τα άλλα - αλλά μεταμορφωμένες απο τον στυλίστα σε "σκυλιά" γκόμενες που ψάχνουνε κάνα Θέμο με μερικές δεκάδες μύρια χωμένα σε διάφορες τρύπες στην Ευρώπη και ποιός ξέρει που αλλού, να τους στεφανωθούνε, να τούς κάνουν ενα παιδί και μετά να τούς DVDιάσουνε, να τούς εκβιάσουνε, να πάρουνε το παιδί και μια χοντρή διατροφή μαζί μ΄ένα γερό ποσό (μη σου τα βγάλω όλα τ’ απλυτα στη φόρα πατέρα του παιδιού μου και πάθει η Γκανέ υπερκόπωση). Αυτά και άλλα πολλά υποβάθμισαν την αισθητική μας και την έχουν κάνει πατσαβούρα, εκβιασμοί, συνναλαγές, κάτι "σομελιέ" που σε ρωτάν "τι ακούς στον ουρανίσκο σου" δοκιμάζοντας το φετεινό "Κτημα Παλυβού", τα τερατώδη αμάξια τους, ο τρόπος που οδηγούν, ο τρόπος που γκαρίζουνε στα κινητά τους δίνοντας οδηγίες δήθεν "στο γραφείο" πολύ φωναχτά αραχτοί στο Κολωνάκι. Οι διαφιμήσεις μας έφταιξαν; Οι διαφιμήσεις είναι όαση οι περισσότερες γιατί είναι φτιαγμένες απο ανθρώπους που ξέρουν το metier, ή το μαθαίνουν, και ενημερώνονται, βλέπουν συνέχεια υλικό απο άλλες χώρες και ηπείρους, αναβαθμίζονται και, εγω προσωπικά τους βγάζω το καπέλλο. Σιγά την Τέχνη που συντελείται αυτή τη στιγμη στην Ελλάδα. Η διαφίμηση μπορεί να είναι και είναι Τέχνη και συχνά βάζει τα γυαλιά στούς "αισθητικούς" και ευαίσθητους ξερολες Ελληνες "δημιουργούς"...